Wiele osób zastanawia się co jest lepsze: wkład kominkowy żeliwny czy stalowy
Kilkanaście lat temu pierwsze wkłady kominkowe, jakie pojawiły się na polskim rynku, były wykonane z żeliwa. Wkłady te składały się z odlewów żeliwnych, w tym dna paleniska, ścianek bocznych i czopucha, które były połączone ze sobą stalowymi śrubami. Łączenia elementów bywały nieszczelne i wymagały użycia specjalnej masy uszczelniającej. Istnieją również wkłady żeliwne wykonane w technologii monolitycznego odlewu, gdzie cały korpus stanowi jeden odlew. Wkłady żeliwne wciąż stanowią dużą część sprzedawanych w Polsce kominków, zwłaszcza w najniższej grupie cenowej.
Wraz z popularnością kominków w Polsce, oferta rodzimych firm kominkowych została poszerzona o wkłady stalowo-szamotowe. Na początku były one sprowadzane z zagranicy, głównie z Niemiec, ale wkrótce polskie firmy rozpoczęły ich produkcję. Wkłady stalowo-szamotowe składają się z szczelnie pospawanego korpusu wykonanego z grubej blachy stalowej o grubości zwykle 4 mm, a dno i boki paleniska są wyłożone elementami szamotowymi o grubości zwykle 40 mm. Obecnie wkłady stalowo-szamotowe zdominowały rynek wkładów kominkowych w średniej i wysokiej grupie cenowej ze względu na swoje wysokie parametry techniczne, niezawodność oraz estetyczny wygląd.
Wkład kominkowy żeliwny czy stalowy – jakie są zalety wkładu żeliwnego
Zaletą wkładu żeliwnego jest przede wszystkim jego niska cena. Koszt wykonania żeliwnych odlewów i złożenia ich w całość jest z pewnością niższy niż pospawania stalowego korpusu. Żeliwo jest również materiałem bardzo odpornym na ciągłą pracę w wysokich temperaturach. Jednak do podstawowych wad należy jego nieszczelność. Niedokładność żeliwnych elementów powoduje konieczność wypełnienia łączenia specjalną masą uszczelniającą, która po pewnym czasie (pod wpływem pracy termicznej żeliwnych elementów) kruszy się i wypada. Teoretycznie taki wkład kominkowy powinien być co roku na nowo uszczelniany, co w praktyce jest niewykonalne. Palenie w nieszczelnym wkładzie kominkowym oznacza mniejszą efektywność (brak kontroli nad ilością powietrza dostającego się do paleniska) i przede wszystkim ryzyko zatrucia spalinami. Inną wadą takiego wkładu jest słaba odporność żeliwa na szok termiczny. Wrzucenie do rozgrzanego wkładu żeliwnego pokrytego lodem polana może spowodować pęknięcie ścianki wkładu i konieczność jego wymiany.
Co wyróżnia wkłady stalowo-szamotowe
Wkłady stalowo-szamotowe są pozbawione wad, które występują w wkładach żeliwnych. Poprawnie zespawany korpus zapewnia szczelność komory, a szamotowe wyłożenie paleniska chroni je przed wysoką temperaturą oraz akumuluje ciepło. W przeciwieństwie do wkładów żeliwnych, wkłady stalowo-szamotowe nie ulegają nieszczelności, co umożliwia kontrolę ilości powietrza w palenisku i minimalizuje ryzyko zatrucia spalinami. Wyższa temperatura wewnątrz paleniska ułatwia dopalanie spalin i utrzymanie szyby wkładu w czystości. Ponadto stalowy korpus pozwala na znacznie więcej możliwości konstrukcyjnych, takich jak kurtyna powietrzna, doprowadzenie zewnętrznego powietrza czy system dopalania spalin. Obniżone dno paleniska zapobiega wypadaniu polan lub popiołu przy otwieraniu drzwiczek. Estetyka wyglądu wkładów stalowo-szamotowych jest również lepsza, ponieważ delikatna stalowa rama zasłania znacznie mniej szyby, a dostępne są także bezramkowe modele.
Wkłady stalowo-szamotowe – nowoczesna technologia
Wkłady stalowo-szamotowe nie mają wad występujących w przypadku wkładów żeliwnych. Ich korpusy są szczelne i nie wymagają uszczelnienia. Szamotowe wyłożenie paleniska zapewnia ochronę przed wysoką temperaturą i akumuluje ciepło, co ułatwia dopalanie spalin i utrzymanie szyby w czystości. Konstrukcyjnie bardziej zaawansowane, oferują kurtynę powietrzną, system dopalania spalin oraz obniżone dno paleniska, co ułatwia użytkowanie. Wkłady stalowo-szamotowe są również estetyczniejsze, a małe elementy szamotowe są bardziej odporne mechanicznie. Wadą może być konieczność wymiany szamotów po kilku sezonach grzewczych.
Porównanie wkładów stalowych i żeliwnych:
| Wkłady żeliwne | Wkłady stalowo-szamotowe | |
|---|---|---|
| Cena | Przeważająca większość wkładów żeliwnych jest wytwarzana w segmencie cenowym dla klientów poszukujących bardziej przystępnych cen. Niemniej jednak, znajdują się także producenci oferujący wkłady żeliwne o średniej i wyższej jakości, jak na przykład Tarnawa i Jotul. | Produkty ze średniej i wysokiej półki cenowej. |
| Trwałość | Jeśli wkład jest używany zgodnie z zaleceniami, to powinien wytrzymać dłuższy czas. Jednakże, jeśli jest użytkowany nieprawidłowo, może ulec uszkodzeniom, na przykład gdy jest zbyt szybko rozpalany lub gdy do wkładu dodajemy zmarznięte drewno, może to powodować termiczne naprężenia i pęknięcia. W typowych wkładach żeliwnych, po pewnym czasie użytkowania, elementy zaczynają się kruszyć, co prowadzi do utraty szczelności po kilku sezonach grzewczych. Jednakże, ten problem nie występuje w przypadku wkładów Tarnawa, ponieważ ich korpus jest wykonany jako monolit. | Wkłady te są zwykle bardzo trwałe, o ile zostaną podłączone i eksploatowane w sposób prawidłowy. Palenisko jest wyłożone szamotem, który jest bardziej odporny na wysokie temperatury i lepiej akumuluje ciepło niż żeliwo, co zapewnia bezpośredni kontakt z ogniem. Niemniej jednak, szamotowe wyłożenie paleniska może ulec pęknięciom z powodu uszkodzeń mechanicznych, co wymaga wymiany. Aby uniknąć tego typu problemów, wkłady mogą być wyłożone małogabarytowymi wkładkami szamotowymi, które pozbawione są tego typu wady. |
| Dostępność nietypowych wkładów | Dostępność nietypowych wkładów żeliwnych może być ograniczona ze względu na ich specyficzne cechy. Takie wkłady mogą być dostępne głównie u wyspecjalizowanych dystrybutorów lub bezpośrednio od producentów, a niekonwencjonalne cechy mogą obejmować nietypowe kształty, rozmiary lub funkcje. | Wiele firm, oprócz standardowych modeli, oferuje także niestandardowe modele wykonane na zamówienie klienta. |
| Wydajność grzewcza | Zwykle standardowe, niedrogie wkłady żeliwne nie osiągają wydajności większej niż 50%. | Wkłady tego typu osiągają wydajność wynoszącą 75% lub więcej dzięki bardziej zaawansowanej konstrukcji, takiej jak: czopuch o dużej powierzchni, szczelna komora paleniska, system dopalania spalin, kurtyna powietrzna oraz wyższa temperatura paleniska. |
| Estetyka | Te wkłady ładnie pasują do klasycznych, rustykalnych kominków, gdzie masywna rama drzwiczek wkładu żeliwnego dodaje specyficznego uroku, który może być trudny do zaakceptowania w nowoczesnych lub stylowych kominkach. | Świetnie pasują do kominka w każdym stylu. |
Podsumowując
W artykule poruszono temat jaki wkład wybrać: wkład kominkowy żeliwny czy stalowy, analizując ich zalety i wady. Ostateczny wybór pomiędzy wkładami stalowymi a żeliwnymi zależy od indywidualnych preferencji użytkownika oraz od specyficznych warunków instalacji i budżetu. Każdy z tych rodzajów wkładów ma swoje zalety i wady, dlatego decyzje należy podjąć po dokładnej analizie potrzeb i możliwości.
Najczęściej zadawane pytania:
- Który rodzaj wkładu jest bardziej trwały?
- Bardziej trwałe są wkłady stalowe. Przy odpowiednim użytkowaniu, te wkłady będą służyły przez długi czas, co czyni je opłacalnym zakupem.
- Który rodzaj zapewnia lepszą efektywność grzewczą?
- Wkłady stalowe zapewniają lepszą efektywność cieplną nawet o 25%. Oznacza to, że więcej energi powstałej w procesie spalania zamienia się w ciepło.
- Który rodzaj jest łatwiejszy do instalacji?
- Wkłady stalowe są zazwyczaj lżejsze i łatwiejsze do instalacji niż żeliwne, co może być korzystne dla osób planujących samodzielny montaż.
- Który rodzaj jest bardziej estetyczny?
- Wybór między wkładami stalowymi a żeliwnymi zależy od preferencji estetycznych. Wkłady żeliwne często uważa się za bardziej klasyczne, natomiast wkłady stalowe oferują większy wybór.
- Jakie są inne typy kominkow?
-
- Kominek gazowy – łączy zalety standardowego kominka na drewno z nowoczesną technologią. Sterowany za pomocą pilota, płomień wygląda równie naturalnie co w kominku na drewno, a duży zakres ustawienia ognia sprawia, że możemy idealnie sterować temperaturą w pomieszczeniu.
- Kominek elektryczny – zasilany prądem z gniazdka, oferuje bardzo dobrze odzworowane płomienie. Może również ogrzewać mieszkanie.
- Biokominek – zasilany bioetanolem, oferuje naturalny ogień. Minusem jest jego niska efektywność cieplna.
